Trek je maliënkolder aan, pak je zwaard en verzamel je vrienden! Het is tijd om de kerkers in te duiken in dit leuke roll & write spel. Versla handlangers en vind schatten op weg naar de eindbazen. Lukt het je om alle drie te verslaan en heelhuids uit de kerker te komen?
Componenten
In de doos vind je een groot blok met papieren kerkers om je avonturen op te tekenen. Dit kan met de bijgeleverde potloden. Daarnaast een paar stapels kaarten met plattegronden, monsters, doelen en speciale krachten. Verder 6 grote dobbelstenen verdeeld in drie witte en drie zwarte. En natuurlijk een handleiding.
Het blok is volledig in kleur en leuk geïllustreerd. De kaarten komen in twee formaten en zijn van stevig karton. De bijgeleverde potloden zijn klein, van dat formaat zoals je ze bij Ikea aan het begin van de winkel kunt meenemen, maar schrijven goed. De dobbelstenen zijn groot en van een gewicht dat lekker in de hand ligt.
Spelomschrijving
Het doel van het spel is om aan het einde van 8 beurten de meeste punten te hebben verzameld. Dat doe je door elke beurt met dobbelstenen te gooien en drie van die dobbelstenen in te zetten om dingen te doen. Je kunt je avonturiers levelen, door de kerker bewegen (en daarbij monsters verslaan en schatten vinden), artefacten ontdekken, of gezondheidsdrankjes maken.
Na de derde, zesde en achtste beurt moet er een eindbaas worden verslagen. Maar, let op! Je mag alleen de baas bevechten als je hem ook daadwerkelijk in de kerker gevonden hebt. En je avonturiers moeten wel van een hoog genoeg level zijn om hem te kunnen verslaan. Je moet dus goed nadenken hoe je de dobbelstenen elke beurt inzet om te kunnen slagen.
Aan het begin van het spel wordt een plattegrond gekozen of blind getrokken. De plattegrond bepaalt waar in de kerker de drie eindbazen zitten en waar extra muren getekend moeten worden. Achterop de plattegrond staat beschreven welke drie eindbazen je tegenkomt. Deze kaarten haal je uit de monsterstapel en leg je op tafel. Elke monsterkaart geeft aan welk level je avonturiers opgeteld moeten hebben om het monster te kunnen verslaan, en wat er te winnen valt als je hem verslaat.
Verder worden er drie algemene doelen neergelegd. De eerste speler die zo’n doel bereikt krijgt extra punten. Daarnaast krijgt elke speler nog twee speciale krachten en twee persoonlijke doelen waarvan elk een gekozen moet worden. De speciale kracht geeft een voordeel tijdens het spelen, elk persoonlijk doel levert aan het einde punten op.
Aan het begin van elke beurt gooit een van de spelers met alle zes de dobbelstenen. Deze worp geldt vervolgens voor iedereen. Elke speler kiest drie dobbelstenen uit om te gebruiken. Dit mag (en zal ook regelmatig) overlappen met de keus van een andere speler.
Op de dobbelstenen staan symbolen. Dit kunnen de symbolen zijn van de vier verschillende avonturiers, voetjes of een doodskop. Voor elke doodskop die gegooid is ( maximaal 3) streept elke speler een schadepunt af. Zijn er meer dan drie doodskoppen gegooid, dan wordt er opnieuw gegooid.
De avonturier symbolen kunnen gebruikt worden om de bijbehorende avonturier een level te laten stijgen. Voor de overige mogelijkheden (bewegen, artefacten ontdekken of gezondheidsdrankjes maken) kun je een symbool naar keuze inzetten. Elk symbool dat je inzet om te bewegen laat je twee vakjes door de kerker gaan. Gebruik je hiervoor echter het voetsymbool, dan mag je drie.
Tijdens het bewegen kom je monsters, schatten en vallen tegen. Elke val levert een schadepunt op. Elk monster versla je. Maar, is het level van de bijbehorende avonturier lager dan die van het monster, dan krijg je schadepunten. Elk verslagen monster streep je af en levert punten op. Schatten die je vindt streep je ook af voor punten en voordelen.
Gezondheidsdrankjes kun je maken met een dobbelsteen of vinden in de kerker. Als je ze hebt, dan vangen deze je schadepunten op. Wat een goed ding is, aangezien schadepunten minpunten opleveren aan het einde van het spel.
Artefacten maak je met twee symbolen, en dat kan ook in verschillende beurten. Complete artefacten leveren niet alleen punten op aan het eind, maar ook voordelen tijdens het spelen. Zoals extra levelpunten bij het bevechten van een eindbaas. Of de mogelijkheid om door muren of water te kunnen bewegen.
Review
Paper Dungeons is snel op te zetten, maar wat lastiger om te leren. Er zijn veel opties die je in elke beurt kunt doen, en elke optie heeft voordelen. Waardoor het soms lastig is een keus te maken. Wel geeft dit veel variatie in strategie. Je kunt in elke beurt genoeg verschillende keuzes maken dat geen spel hetzelfde zal zijn.
Ook hebben keuzes invloed op elkaar. Bijvoorbeeld, als je een bepaald aantal keren gezondheidsdrankjes hebt gemaakt of gevonden, dan krijg je een artefact of een schat. Als je een bepaald aantal keren schatten hebt gevonden, dan krijg je een gezondheidsdrankje. Deze samenwerkingen zijn relatief makkelijk over het hoofd te zien waardoor je dan verder op in het spel voordelen kunt missen. Het kan dus zijn dat je een paar potjes nodig hebt om dit goed onder de knie te krijgen.
Het spel heeft geen spelerinteractie. Je kunt geen invloed uitoefenen op wat iemand anders in de kerker doet. Wel moet je een beetje opletten wat je medespelers doen. Immers, de eerste die de doelen behaalt krijgt punten. En bij het bevechten van de eindbazen krijgt de speler die de hoogste aanvalwaarde een bonus. En dat wil je natuurlijk wel zelf zijn.
Het spel is is taalonafhankelijk zodra de setup gedaan is. Maar, gezien de moeilijkheidsgraad is het niet aan te raden voor jongere kinderen. Is je kind bekend met fantasy en/of een ervaren bordspeler, dan zou ik zeggen dat het vanaf een jaar of tien haalbaar is. Maar beter toch vanaf een jaar of twaalf.
Conclusie
Zelf vind ik Paper Dungeons echt supertof. Het is een mooie combinatie tussen geluk en strategie waarbij je verbazend diep kunt nadenken over welke dobbelstenen je kiest en wat je er mee gaat doen.
Wel is het door de vele opties die er zijn sneller op te pikken door mensen die al wat meer ervaring hebben met roll & write type spellen. Of die beter bekend zijn met de standaard concepten van traditionele fantasy zoals die voorkomen in, bijvoorbeeld, dungeons & dragons en video games.
Het spel is verder ook heel goed solo te spelen. Het is dan wel een kwestie van je eigen scores proberen te verbeteren versus specifieke doelen behalen. Maar door de variatie aan monsters en mogelijkheden vind ik dat in dit geval geen nadeel. En wil je wel je eigen scores kunnen beoordelen, dan is er op Boardgame Geek een (officieel) lijstje met scores en waarderingen te downloaden.
Als eindopmerking: hoewel de potloden hun werk doen pak ik er zelf toch liever een pen of stift bij. Hiermee is net wat duidelijker te zien wat ik heb aangekruist en waar ik in de kerker geweest ben.
Pro-tip: lamineer een aantal van de kerkervellen en speel het met dry erase markers 👍
