Moi! Als rechtgeaard Grunneger kan ik natuurlijk niets anders in mijn eerste review hier dan het spel Grunn bespreken.
Grunn is een onlangs uitgekomen bordspel voor 1 tot 6 spelers dat de natuur en landschapshistorie van de provincie Groningen als thema heeft. In het spel groei je een eigen stukje Groningen dat je ontgint en bebouwd.
Het spel is mede ontwikkeld met het idee om mensen het een en ander te leren over Groningen. Je kunt het spel dan ook kopen in de museumwinkels van 31 (kleinere) Groninger musea (en enkele spellenwinkels). En, om je helemaal aan de road trip te krijgen: in elk van deze musea kun je ook een gratis scenariokaart voor het spel krijgen. Hiermee kun je aanvullende regels of doelen toevoegen.
Componenten
In de doos vind je kartonnen tegels en munten, houten gebouwen en een stapel kaarten. Plus een handleiding, referentiekaartjes en een scoreblok.
De tegels stellen de verschillende natuur- en grondgebieden voor en zijn van het type Carcassonne tegel qua formaat en stevigheid. Ze zijn aan beide kanten bedrukt met een afbeelding van hun gebied.
De houten gebouwen zijn onderverdeeld in verschillende types die in kleur én vorm van elkaar verschillen. Dit maakt het geheel een stuk afwisselender, en het is gelijk duidelijk welk gebouw bij welke tegel hoort.
De kaarten bepalen welke actie je mag uitvoeren. Dit wordt door tekst en een bijbehorende afbeelding aangegeven. Deze omschrijving is duidelijk, maar ik vind de grafische uitvoering van deze kaarten minder mooi. Uitgezonderd de klaverkaart. Deze bevat een prachtige illustratie die de hele kaart beslaat.
De handleiding is duidelijk opgezet, maar had korter gekund. Aan het einde van het regelboek vind je nog een stukje beschrjivingen van de verschillende grondgebieden. En een korte geschiedenis van de ontwikkeling van de provincie in de twintigste eeuw. Verder nog een los blad met een overzicht van alle musea waar je een scenariokaart kunt krijgen.
Spelomschrijving
Het doel van het spel is dus om een stukje Groningen te ontwikkelen. Dit doe je door het leggen van een 4×4 grid aan tegels, en deze tegels te ontginnen, en vervolgens te bebouwen. Je scoort punten voor je tegels en je gebouwen, afhankelijk van hoe je tegels hebt neergelegd en wat je waar bouwt.
Aan het begin van het spel krijgt elke speler vijf florijnen en vier tegels om mee te beginnen. Deze tegels mag je neerleggen zoals je zelf wilt, zolang elke tegel maar aan minimaal 1 andere tegel grenst. Ook wordt er een centrale markt neergelegd. Dit is een rij van vijf tegels, met onder elke tegen een open actiekaart.
In elke beurt kies je een tegel/kaart combinatie uit de markt. Kies je de voorste combinatie, dan is deze gratis. Kies je een verdere combinatie, dan leg je 1 florijn op elke combinatie die je overslaat. Kies je een combinatie waar al florijnen bij liggen, dan zijn die ook voor jou. De gekozen tegel moet je spelen, de kaart mag je spelen.
Elke tegel is een bepaald gebied. Dit zie je aan de afbeelding en aan de kleur van de omlijsting op de tegel. Elke tegel scoort je punten aan het einde van het spel. Maar, elk gebied doet dit op een andere manier. Zo krijg je voor weilanden twee punten per tegel die je hebt. Maar voor moerasgebieden krijg je alleen punten voor de langste rij aaneengesloten tegels.
Elke kaart geeft je een actie. Meestal is dit een actie om een stuk land te ontginnen. Hierbij draai je een tegel van het aangegeven gebied om, en krijg je de vermelde florijnen. Ook zijn er verschillende acties om tegels in je grid te verplaatsen. De klaverkaart levert je in het basisspel florijnen op, maar speel je een scenario, dan kan de kaart ook iets heel anders betekenen.
Na het kopen en spelen van tegel/kaart mag je een gebouw bouwen. Dit kost je florijnen, maar het gebouw levert je aan het einde van het spel punten op. Hierna is de volgende speler aan de beurt.
Als alle spelers hun grid klaar hebben eindigt het spel. De punten worden geteld en degene met de meeste punten wint.
Review
Grunn is snel te leren, snel op te zetten én snel te spelen. Speeltijd volgen de doos is 45 minuten. Maar, speel je het alleen of met z’n tweeën, dan kan het ook wel sneller. Er zijn niet overdadig veel spelonderdelen, en je weet dat het spel eindigt nadat iedereen zijn 4×4 grid gemaakt heeft. Hierdoor is het een heel goed spel voor als je wat minder tijd hebt, of geen zin hebt in iets pittigers. Verder is Grunn grotendeels taalonafhankelijk. Het is hierdoor ook goed te spelen met kinderen. De doos zegt 8+, maar ik zou zeggen dat vanaf 7 ook al wel te doen is.
Er zit een gelukscomponent in het spel qua welke tegels er op de markt verschijnen. Dit kan je (pogingen tot) strategie toch aardig in de weg zitten. Interactie met je de tegenstander is er weinig. Je hebt geen directe invloed op het grid dat je tegenstander legt. Je kunt hooguit tegel/kaart combinaties van de markt kopen waarvan je denkt of ziet dat je tegenstander die nodig heeft.
Het spel zit goed in elkaar; het is qua strategie duidelijk waarom je bepaalde keuzes zou willen maken. Het enige onderdeel dat niet helemaal uit de verf leek te komen zijn waterwegen. Deze vallen onder de gebouwen. Wat wil zeggen dat je deze kunt bouwen in de bouwfase van je beurt. Ze kosten een florijn per stuk en leveren een punt per stuk op.
Alleen, alle andere dingen zijn meer punten waard. Dus een waterweg is meer iets waar je geld insteekt als je in je laatste beurt nog wat geld kwijt moet en geen ander gebouw meer kunt betalen of kunt plaatsen. Waardoor waterwegen een beetje in het niet vallen. In de keren dat ik het spel tot nu toe speelde koos niemand voor het bouwen van waterwegen. Maar, wellicht dat dit in een of meer van de scenario’s juist helemaal anders is.
Conclusie
Grunn is een tof spel dat een aanwinst is voor elke spelcollectie. Uitstekend geschikt voor mensen die spellen als Carcassonne en Skye leuk vinden.
Wel zou ik aanraden om een zak te kopen of maken voor het trekken van de tegels. De tegels zijn aan beide kanten bedrukt. Als je ze stapelt is al te zien wat de volgende tegels in de markt gaan worden. Dit kan strategie beïnvloeden.
Ook zou ik het spel niet direct aanraden voor de solo boardgamer. Ook in de solomodus draait het spel om punten verzamelen, alleen is er dan geen tegenstander. Je speelt dan alleen om je eigen, eerdere, scores te verbeteren. Er zit een lijst met scores in de handleiding met hoe goed je dan bent, maar voor mij heeft deze solomanier niet voldoende aantrekkingskracht.
